BÖLÜM 8: TEMEL TRAFİK BİLGİLERİ

Türkiye'de en temel trafik kuralları, her sürücünün mutlaka bilmesi ve uyması gereken düzenlemelerdir. Bu kurallar sadece sınavda başarılı olmak için değil, gerçek trafikte güvenli sürüş ve kazalardan kaçınmak için hayati önem taşır.

Türkiye'de en temel trafik kuralları, her sürücünün mutlaka bilmesi ve uyması gereken düzenlemelerdir. Bu kurallar sadece sınavda başarılı olmak için değil, gerçek trafikte güvenli sürüş ve kazalardan kaçınmak için hayati önem taşır. Trafik kurallarına uymak, hem kendi güvenliğiniz hem de diğer yol kullanıcılarının güvenliği için temel bir sorumluluktur.

Neden Trafik Kuralları Önemlidir?

• Türkiye'de her yıl binlerce kişi trafik kazalarında hayatını kaybetmektedir
• Kazaların %90'ından fazlası insan hatasından kaynaklanmaktadır
• Temel kurallara uyulması, kaza riskini önemli ölçüde azaltır
• Trafik kuralları, trafiğin düzenli ve güvenli akışını sağlar
• Kurallar, farklı yol kullanıcıları arasında bir iletişim dili oluşturur

1. Temel Sürüş Kuralları

Sağdan Seyir Kuralı

Türkiye'de araçlar yolun sağına mümkün olduğunca yakın gitmelidir. Sol şerit genel olarak sollama ve daha hızlı araçlar içindir, sürekli sol şeritte gitmek trafik kuralı ihlalidir.

Türkiye'de sağdan akan trafik düzeni

Önemli: Sollama sonrası mümkün olan en kısa sürede sağ şeride geri dönün. Sol şeridi gereksiz yere işgal etmek, arkadan gelen daha hızlı araçları engeller ve trafik akışını bozar.

Şerit Disiplini

Şerit çizgilerine uyun, gereksiz şerit değiştirmekten kaçının. Şerit değiştirirken mutlaka sinyal verin ve aynalardan kontrol edin. Şerit içinde düz ilerleyin, zigzag yapmayın.

Doğru şerit kullanımı ve takip mesafesi

Şerit Değiştirme Adımları

1. Aynalardan arkayı kontrol edin

2. Gitmek istediğiniz yöne sinyal verin

3. Omuz üzerinden kör noktayı kontrol edin

4. Güvenli boşluk varsa şerit değiştirin

5. Manevra tamamlandıktan sonra sinyali kapatın

Hız Limitleri

Yol Tipi	Otomobil Hız Limiti	Özel Durumlar
Yerleşim Yeri İçi	50 km/s	Özel işaretleme olmadıkça
Şehirlerarası Yollar	90 km/s	Bölünmemiş yollarda
Bölünmüş Yol	110 km/s	Özel işaretleme olmadıkça
Otoyollar	120 km/s	Asgari 40 km/s
Okul Bölgeleri	30 km/s	Özel olarak belirtilir

 Dikkat: Hız limitleri, ideal yol ve hava koşulları için belirlenmiştir. Yağmurlu, karlı veya sisli havalarda hızınızı çok daha fazla düşürmeniz gerekir. Unutmayın, hız arttıkça fren mesafesi karesiyle orantılı olarak artar!

Emniyet Mesafesi

Önünüzdeki araçla aranızda güvenli mesafe bırakın, bu genellikle "iki saniye kuralı" ile ölçülür. Kötü hava koşullarında bu mesafeyi artırın.

İki Saniye Kuralı Nasıl Uygulanır?

1. Önünüzdeki araç belirli bir noktadan geçtiğinde (işaret, ağaç vb.) saymaya başlayın
2. "Bin bir, bin iki" şeklinde sayın (yaklaşık 2 saniye)
3. Sayma bitmeden aynı noktaya ulaşırsanız, takip mesafeniz yetersizdir
4. Yağmurlu havada: 4 saniye, Karlı/buzlu havada: 10 saniye kuralını uygulayın

Takip mesafesini gösteren trafik işaretleri

Temel Sürüş Kuralları Quiz

1. Yerleşim içindeki yollarda maksimum hız limiti nedir?

50 km/saat (özel işaretleme olmadıkça)

2. Şerit değiştirirken hangi adımı ilk olarak yapmalısınız?

Önce aynalardan arkayı kontrol etmeli, sonra sinyal vermeliyim.

3. İki saniye kuralı neyi ifade eder?

Önünüzdeki araçla aranızda olması gereken minimum takip mesafesini. Önünüzdeki araç bir noktadan geçtikten sonra, aynı noktaya en az 2 saniye sonra ulaşmalısınız.

2. Kavşak ve Geçiş Öncelikleri

Kavşaklar, trafik kazalarının en sık yaşandığı bölgelerdir. Doğru kavşak geçiş kurallarını bilmek hayat kurtarabilir. İşte bilmeniz gereken en temel kavşak ve geçiş önceliği kuralları:

Kavşakta Öncelik

Sola dönen araç, karşıdan gelen ve ilerleyen veya sağa dönen araçlara yol vermelidir. Sola dönerken karşıdan gelen trafiğin boş olup olmadığını görmek ve yol vermek tamamen sizin sorumluluğunuzdur.

Kavşakta öncelik hakkı gösterimi

 Pratik İpucu: Sola dönerken, karşıdan gelen araç ile kaza riskiniz vardır; sağa dönerken, sağınızdan gelen yaya ve bisikletlere dikkat edin. Her dönüşte mutlaka sinyal verin.

Kontrolsüz Kavşaklar

Trafik işaret veya ışığı olmayan kavşaklarda, sağdan gelen araç önceliklidir. Bu "sağdan gelenin geçiş üstünlüğü" olarak bilinir.

Kontrolsüz kavşakta sağdan gelen önceliklidir

 Dikkat: Kontrolsüz kavşaklara yaklaşırken hızınızı düşürün ve her yönden gelebilecek araçlara karşı tetikte olun. Ehliyet sınavlarında en sık yapılan hatalardan biri, kontrolsüz kavşaklarda sağdan gelen araca yol vermemektir.

Dönel Kavşaklar

Kavşağa girerken, kavşak içinde dönmekte olan araçlara yol verilir. Kavşaktan çıkarken sağ sinyal verilmelidir.

Dönel kavşakta doğru seyir ve sinyal kullanımı

Dönel Kavşak Geçiş Adımları

1. Kavşağa yaklaşırken hızınızı düşürün

2. Kavşak içindeki araçlara yol verin

3. Uygun boşluk olduğunda kavşağa girin

4. Çıkış yapacağınız yola yaklaşırken sağ sinyal verin

5. Çıkışı kaçırmadığınızdan emin olun, kaçırırsanız kavşağı tekrar dolaşın

Ana Yol - Tali Yol

Ana yoldaki araçlar, tali yoldan gelen araçlara göre geçiş üstünlüğüne sahiptir. Ana yol genellikle daha geniş, daha işlek yoldur.

Ana yol-tali yol işaretleri ve anlamları

 Bilgi: Ana yol genellikle sarı elmas şeklindeki işaretle gösterilir. Tali yoldan ana yola girerken "Yol Ver" işareti bulunur. Ana yolda seyir halindeyken bile her zaman dikkatli olun ve kavşaklarda hızınızı düşürün.

Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçlar

Aşağıdaki araçlar, görev halindeyken geçiş üstünlüğüne sahiptir ve diğer tüm araçlar bunlara yol vermek zorundadır:

Ambulans

İtfaiye

Polis/Jandarma

Afet/Acil Durum

Bu araçlar siren çalarak ve ışıklı işaret vererek geliyorlarsa, güvenli bir şekilde yol vermeniz gerekir. Işıklı kavşakta dahi bu araçlara yol vermek zorunludur.

Kavşak Öncelikleri Quiz

1. Kontrolsüz bir kavşakta aynı anda iki araç varsa kimin geçiş hakkı vardır?

Sağdan gelen aracın geçiş üstünlüğü vardır.

2. Sola dönerken hangi araçlara yol vermelisiniz?

Karşıdan gelen ve ilerleyen veya sağa dönen tüm araçlara yol vermelisiniz.

3. Dönel kavşaktan çıkarken hangi sinyali vermelisiniz?

Sağ sinyal vermelisiniz.

3. Yaya ve Okul Bölgeleri

Yayalar, trafiğin en savunmasız kullanıcılarıdır. Yaya güvenliği, her sürücünün birincil sorumluluğudur. Özellikle okul bölgelerinde ve yaya geçitlerinde ekstra dikkatli olunmalıdır.

Yaya Geçidi Kuralları

Yaya geçidinde yaya varsa mutlaka durmak zorundasınız. Geçitte olmasa bile, karşıdan karşıya geçmek isteyen yaşlı, engelli veya çocuklara öncelik tanınmalıdır.

Yaya geçidi işaretlemesi ve doğru davranış

 Uyarı: Ehliyet sınavında, yaya geçidindeki yayaya yol vermemek doğrudan sınavdan kalmanıza neden olur! Yaya geçidine her yaklaştığınızda yavaşlayın ve görüş açınızı kontrol edin.

Okul Bölgeleri

Okul bölgelerinde hız limiti genellikle 30 km/s'dir. Bu bölgelerde her zaman ekstra dikkatli olun, çocukların ani hareketlerine karşı hazırlıklı olun.

Okul bölgesi işareti ve dikkat edilmesi gereken alanlar

Okul Bölgesinde Yapılması Gerekenler

1. Okul levhasını gördüğünüzde hızınızı 30 km/s'ye düşürün

2. Okul geçidi görevlisi varsa talimatlarına uyun

3. Okul servisi durduğunda arkasından geçmeyin

4. Okul giriş-çıkış saatlerinde daha da dikkatli olun

5. Ani durabilmek için hazırlıklı olun, takip mesafenizi artırın

Görme Engelliler

Beyaz baston taşıyan bir yaya gördüğünüzde tamamen durun ve geçmesi için bekleyin. Bastonlu yayaların trafikte mutlak önceliği vardır.

 Bilgi: Görme engelli bir yaya, karşıdan karşıya geçmek istediğini belirtmek için bastonunu kaldırır veya yola doğru uzatır. Bu işareti gördüğünüzde mutlaka durmalısınız.

Bisiklet Yolları

Bisiklet yolları varsa, bisikletlilerin bu yolları kullanma hakkına saygı gösterin. Bisiklet yollarına park etmeyin veya giriş çıkışlarını engellemeyin.

 İpucu: Bisikletliyi sollarken, en az 1,5 metre mesafe bırakın. Bisikletlilerin ani manevra yapma ihtimaline karşı her zaman hazırlıklı olun.

4. Trafik Işık ve İşaretleri

Trafik ışık ve işaretleri, yol güvenliğinin temel unsurlarıdır. Bu işaretleri tanımak ve doğru yorumlamak, güvenli sürüş için hayati önem taşır. İşte bilmeniz gereken en temel trafik ışık ve işaretleri:

Trafik Işıkları

Işık Rengi	Anlamı	Yapılması Gereken
Kırmızı	Dur işareti	Tamamen durun, geçmeyin
Sarı	Hazırlık işareti	Durabilecek mesafedeyseniz durun
Yeşil	Geç işareti	Yol açıksa ilerleyin
Yanıp Sönen Sarı	Dikkatli geç	Yavaşlayın ve kontrollü geçin
Yanıp Sönen Kırmızı	Dur ve geç	Tamamen durup, yol açıksa geçin

 Kritik Uyarı: Kırmızı ışıkta geçmek, ehliyet sınavında otomatik başarısızlık sebebidir! Sarı ışık "geç" anlamına gelmez, "eğer güvenli bir şekilde duramayacaksan geç" anlamındadır.

Dur ve Yol Ver İşaretleri

DUR İşareti

Tamamen durup, yol kontrol edildikten sonra geçilir

YOL VER İşareti

Yavaşlayıp, ana yoldaki araçlara öncelik vererek geçilir

 Fark: "Dur" işaretinde tam duruş zorunludur, "Yol Ver" işaretinde ise durmadan yavaşlayarak da geçilebilir. Ancak "Yol Ver" işareti de ana yoldaki araçlara mutlaka öncelik vermenizi gerektirir.

Trafik İşaret Kategorileri

Tehlike Uyarı İşaretleri

Üçgen şeklinde, kırmızı kenarlı, beyaz zeminli

Tehlikeli Viraj

Yaya Geçidi

Kavşak

Okul Geçidi

Trafik Tanzim İşaretleri

Daire şeklinde, genellikle kırmızı kenarlı, beyaz zeminli

Girilmez

Hız Sınırı

Park Yapılmaz

Sollama Yasağı

Bilgi İşaretleri

Dikdörtgen veya kare şeklinde, mavi zeminli

Ana Yol

Hastane

Park Yeri

Tek Yönlü Yol

Sınav Uyarısı

Trafik kurallarına uymamak, sınavda anında başarısız sayılma nedenidir. Özellikle kırmızı ışıkta geçmek, hız sınırını aşmak, yayalara yol vermemek ve "DUR" işaretinde durmamak gibi ihlaller kesinlikle yapılmamalıdır.

Trafik İşaretleri Quiz

1. Üçgen şeklindeki trafik işaretleri ne anlama gelir?

Tehlike uyarı işaretleridir. İleride karşılaşabileceğiniz bir tehlikeyi önceden haber verirler.

2. "Dur" işaretinde ne yapmak zorundasınız?

Tamamen durup, yol kontrolü yaptıktan sonra güvenli ise geçmelisiniz. Yavaşlayıp geçmek yeterli değildir.

3. Yanıp sönen sarı ışık gördüğünüzde ne yapmalısınız?

Yavaşlayıp dikkatli bir şekilde ve yol kontrolü yaparak geçmelisiniz.

ÖZET VE TEMEL İLKELER

Temel Trafik Güvenliği İlkeleri

1. Dikkat: Trafikteki her an odaklanmış ve tetikte olun
2. Öngörü: Olası tehlikeleri önceden tahmin edin ve hazırlıklı olun
3. Sabır: Acele etmeyin, trafik kurallarına uyun, hız limitlerini aşmayın
4. Saygı: Diğer sürücülere, yayalara ve bisikletlilere saygılı olun
5. Sorumluluk: Kendi davranışlarınızın sorumluluğunu alın, trafik bir takım oyunudur

Sınavda Kesin Başarısızlık Nedenleri

• Kırmızı ışıkta geçmek
• Dur işaretinde tam durmamak
• Yaya geçidindeki yayalara yol vermemek
• Hız sınırlarını aşmak
• Emniyet kemeri takmamak
• Geçiş üstünlüğüne sahip araçlara yol vermemek
• Trafik polisinin işaret ve talimatlarına uymamak

Sınav Başarı İpuçları

• Ayna kontrolünü göstererek yapın (başınızı hareket ettirin)
• Her manevra öncesi sinyal vermeyi alışkanlık haline getirin
• Kavşakları dikkatli ve yavaş geçin, sağı-solu kontrol edin
• Trafik işaretlerine dikkat ettiğinizi gösterin (bakarak, hız değiştirerek)
• Sakin olun ve panik yapmayın, küçük hatalar tek başına sınavdan kalma nedeni değildir
• Sınav görevlisiyle nazik ve profesyonel bir iletişim kurun