Kaput Altındaki Temel Parçalar
Motor bölümünü tanımak, hem sınavda hem de gerçek hayatta sürücü olarak size büyük avantaj sağlar. Kaput altında bulunan ana parçaları ve bunların ne işe yaradığını bilmek, temel araç bakımı ve acil durum kontrollerinde hayati önem taşır.
Araç Kaputu ve Motor Bölümünde Bulunabilecek Parçalar:
- Akü (Batarya): Elektrik sistemini ve marş motorunu besler. Artı (+) ve eksi (-) kutupları vardır.
- Radyatör: Motor soğutma sisteminin ana parçasıdır, motorun aşırı ısınmasını önler.
- Soğutma Suyu Deposu: Motor soğutma sıvısının seviyesini kontrol etmek için kullanılır.
- Yağ Çubuğu (Dipstick): Motor yağı seviyesini kontrol etmek için kullanılır.
- Yağ Dolum Kapağı: Motor yağı eklemek için kullanılan kapak.
- Hava Filtresi: Motora giren havayı temizler.
- Cam Suyu Deposu: Ön cam yıkama sıvısını içerir.
- Fren Hidroliği Deposu: Fren sistemindeki hidrolik sıvı seviyesini kontrol için kullanılır.
- Sigorta Kutusu: Elektrik sistemini koruyan sigortaları içerir.
Tipik bir motorun kaput altı görünümü ve temel parçaları
Ehliyet Sınavında Motor Bölümü Soruları
Sınavda en sık sorulan motor bölümü kontrolleri:
- Motor yağı kontrol çubuğunun yeri ve kontrol yöntemi
- Cam suyu deposunun yeri
- Soğutma suyu deposunun yeri ve kontrol yöntemi
- Akünün yeri ve kutuplarının gösterilmesi
- Fren hidroliği deposunun yeri
Temel Motor Kontrolleri: Adım Adım
Motor Yağı Kontrolü
Motor yağı, motorun içindeki hareketli parçaların sürtünmesini azaltır ve aşınmayı önler. Düzenli kontrol edilmelidir.
Kontrol Adımları:
- Aracı düz zeminde park edin ve motorun soğumasını bekleyin (en az 10 dakika).
- Yağ çubuğunu (genellikle sarı veya turuncu kulplu) bulun ve çekerek çıkarın.
- Temiz bir bezle çubuğu silin ve tekrar yerine tam olarak sokun.
- Tekrar çıkarıp seviyeyi kontrol edin. MIN ve MAX işaretleri arasında olmalıdır.
- Yağın rengini ve kıvamını da kontrol edin. Koyu renkli veya partiküllü ise değişim zamanı gelmiştir.
Soğutma Suyu Kontrolü
Soğutma suyu, motorun aşırı ısınmasını önler. Antifriz içeren bu sıvı, kış aylarında donmayı da engeller.
Kontrol Adımları:
- Motorun soğuk olduğundan emin olun. Sıcak motorda asla kontrol etmeyin!
- Şeffaf genleşme deposunu bulun (üzerinde MAX-MIN işaretleri vardır).
- Soğutma sıvısı seviyesinin MIN ve MAX arasında olduğunu kontrol edin.
- Renk kontrolü yapın. Normal rengi genellikle yeşil, mavi veya kırmızıdır. Bulanık veya kahverengi olmuşsa değişim gerekebilir.
Soğutma suyu deposu kapağını asla motor sıcakken açmayın. Basınçlı sıcak sıvı ciddi yanıklara neden olabilir!
Akü Kontrolü
Akü, aracın elektrik sisteminin kalbidir. Marş, aydınlatma ve tüm elektrikli sistemler için güç sağlar.
Kontrol Noktaları:
- Akü kutup başlarında (+ ve -) oksitlenme veya korozyon olmamalıdır. Beyaz veya mavi-yeşil tabakalar görüyorsanız temizlenmesi gerekir.
- Bağlantı kablolarının sıkı olduğundan emin olun. Gevşek bağlantılar elektrik kesintilerine neden olabilir.
- Akünün sabitlendiğinden emin olun. Hareket etmemelidir.
- Bazı akülerde gözetleme delikleri vardır. Sıvı seviyesi görülüyorsa, plaka seviyesinin üzerinde olmalıdır.
Modern araçlardaki çoğu akü "bakım gerektirmeyen" tiptedir. Bu durumda sadece bağlantı ve sabitleme kontrolü yeterlidir.
Sık Sorulan Sorular
Quiz: Motor Bilginizi Test Edin
Motor yağı kontrolü hangi parçadan yapılır?
Cevap: Yağ çubuğu (dipstick) kullanılarak yapılır. Bu genellikle sarı veya turuncu saplı, motor bloğuna daldırılmış uzun metal bir çubuktur.
Fren hidroliği kabı nasıl kontrol edilir?
Cevap: Şeffaf haznedeki MIN-MAX çizgileri arasında olup olmadığına bakılır, eksikse acilen tamamlanmalıdır. Seviyesi önemli oranda düşükse, fren sistemi kontrolü gerekir.
Cam suyu bitmişse ne olur?
Cevap: Cam yıkama sistemi çalışmaz, kir ve yağmur gibi görüşü engelleyen etmenler camda kalır, sürüş güvenliği etkilenir. Cam silecekler kuru camda çalıştırılırsa hem silecekler hem de cam çizilebilir.
Ehliyet Sınavı İpucu
Sınavda aracı çalıştırmadan önce yapılması gereken kontrolleri iyi öğrenin. Bu aşamada verilen cevaplar, sınav görevlisinin sizin hakkınızda oluşturacağı ilk izlenimi belirler. Eğitmenlerden aracı tanıtmalarını özellikle isteyin ve bu bilgileri zihninize kazıyın. Bu kısım, sınavda en kolay puan alabileceğiniz bölümdür!
